Website đang trong giai đoạn thử nghiệm
Hướng dẫn
Shopee và Grab: Cuộc đua đốt tiền có hồi kết, trái ngọt lợi nhuận chỉ dành cho người đứng đầu
Phát hành: 11:59 12/01/2024

Cách đây không lâu, ứng dụng giao đồ ăn Baemin, thuộc sở hữu của startup Woowa Brothers đến từ Hàn Quốc, đã chính thức rút khỏi thị trường Việt Nam. Trong ngành thương mại điện tử của Việt Nam, được biết đến là "cuộc đua đốt tiền," các "ông lớn" liên tục phải đối mặt với biên lợi nhuận rất thấp. Các chương trình khuyến mãi và ứng dụng gọi xe cạnh tranh để thay đổi thói quen mua sắm và thu hút thị phần.

Những nỗ lực này đã đưa nhiều doanh nghiệp phải chịu lỗ lớn, với một số buộc phải rút lui, như Adayroi, Lotte.vn, Robins.vn, VuiVui đã dừng hoạt động vào năm 2019 do "nguồn lực không đủ." Gần đây, Baemin, ứng dụng giao đồ ăn của Woowa Brothers từ Hàn Quốc, cũng đã rời bỏ thị trường Việt Nam.

Theo ông Nguyễn Ngọc Điệp, CEO của VNP Group, đến năm 2022, thị trường thương mại điện tử Việt Nam vẫn đang trải qua cuộc đua giành thị phần bằng cách "đốt tiền". Khi có 10 doanh nghiệp, thì cả 10 đều ghi nhận lỗ, đến khi thị trường đạt đến ngưỡng mới.

Sau những giai đoạn "đốt tiền" dài, Shopee và Grab được xác định là hai đơn vị dẫn đầu thị trường thương mại điện tử và dịch vụ gọi xe trực tuyến ở Việt Nam.

Báo cáo từ công ty dữ liệu YouNet ECI đến ngày 25/12/2023 cho thấy Shopee vẫn giữ vững ngôi đầu thị phần với 72,7%, tương đương với 22,674 tỷ đồng doanh thu. TikTok Shop và Lazada lần lượt chiếm 17,2% và 9% thị trường.

Shopee, thành lập bởi SEA vào năm 2015, đã chiến đấu mạnh mẽ để thu hẹp khoảng cách với đối thủ Lazada. Mặc dù lỗ lũy kế lên đến gần 2.700 tỷ đồng trong giai đoạn 2016-2018, Shopee chỉ bắt đầu thu phí từ người bán trên nền tảng của mình vào đầu quý 2/2019.

Từ năm 2020, Shopee đã giảm lỗ và đến năm 2022, họ đã có doanh thu tăng trưởng đáng kể lên gần 11,000 tỷ đồng, tăng 92,2% so với năm 2021. 

Trong khi đó, các đối thủ khác của Shopee như Lazada trong năm 2022 lỗ hơn 200 tỷ, Sendo lỗ hơn 500 tỷ, Tiki lỗ hơn 2.500 tỷ.

Shopee và Grab: Cuộc đua đốt tiền có hồi kết, trái ngọt lợi nhuận chỉ dành cho người đứng đầu - Ảnh 1.

Tương tự với Shopee, Grab không ngần ngại "đốt tiền" vào khuyến mại, miễn phí vận chuyển để thu hút người tiêu dùng. 

Chiến lược này mang lại kết quả đó là Grab đang vượt trội so với các đối thủ về thị phần gọi xe công nghệ. Một khảo sát của Q&Me công bố vào tháng 6/2021 dựa trên số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ gọi xe 2 bánh tại Việt Nam thì Grab chiếm khoảng 60% thị phần, Gojek chiếm 19%, Be chiếm 18%. Đối với ô tô, thị phần của Grab áp đảo với 66%, Be chiếm 22% và phần còn lại chia cho các ứng dụng khác.

Shopee và Grab: Cuộc đua đốt tiền có hồi kết, trái ngọt lợi nhuận chỉ dành cho người đứng đầu - Ảnh 2.

Bên cạnh đó, báo cáo thị trường giao đồ ăn trực tuyến năm 2023 của Momentum Works cho biết, phần lớn thị phần tại Việt Nam đang tập trung vào tay của hai ông lớn là Grab và ShopeeFood. Hai cái tên này đang giằng co từng phần trăm thị phần khi Grab đứng đầu với 45%, kế đến là ShopeeFood đạt 41%. Hãng Baemin chiếm 12%, trong khi Gojek có 2%.

Chi mạnh tiền cho quảng cáo, từ năm 2014 - 2019, tuy doanh thu tăng trưởng đều đặn nhưng lỗ của Grab cũng lớn dần qua mỗi năm. Tính đến hết năm 2019, Grab lỗ lũy kế hơn 4.300 tỷ đồng. 

Năm 2020, Grab lần đầu tiên ghi nhận có lãi với lợi nhuận sau thuế đạt 243 tỷ đồng. Tuy nhiên, doanh thu sụt giảm, Grab lại lỗ 301 tỷ vào năm 2021. Năm 2022, doanh thu Grab bứt phá, tăng 91% so với cùng kỳ lên 6. 384 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 329 tỷ đồng, lỗ lũy kế hơn giảm xuống còn hơn 4.000 tỷ. 

Grab có lãi trong bối cảnh Be, Baemin, Gojek vẫn đang lỗ đều đặn hàng trăm, nghìn tỷ mỗi năm.

Shopee và Grab: Cuộc đua đốt tiền có hồi kết, trái ngọt lợi nhuận chỉ dành cho người đứng đầu - Ảnh 3.

Website đang trong giai đoạn thử nghiệm